MODULE 1: KỸ THUẬT PHÂN TÍCH DỮ LIỆU NGHIÊN CỨU VỚI EXCEL
1. Giới thiệu tổng quan về sử dụng Excel trong nghiên cứu
- Các loại dữ liệu có thể xử lý bằng Excel
- So sánh Excel với SPSS, R, Python (điểm mạnh & giới hạn)
- Cách tổ chức file dữ liệu hiệu quả cho nghiên cứu
- Mở rộng chức năng với Add-ins: Analysis ToolPak, Power Query, Solver
2. Excel phù hợp với những nghiên cứu nào?
- Nghiên cứu định lượng đơn giản (mô tả, khảo sát Likert, thống kê cơ bản)
- Nghiên cứu ứng dụng trong kinh tế, giáo dục, y tế, quản lý
- Những lưu ý khi dùng Excel thay cho phần mềm chuyên dụng
3. Kỹ thuật phân tích và trình bày dữ liệu bằng Excel
🔸 Làm sạch và nhập dữ liệu
- Thiết kế bảng nhập dữ liệu chuẩn hóa
- Data Validation, lọc dữ liệu lỗi
- Mã hóa câu trả lời định tính (ví dụ: Nam = 1, Nữ = 2)
🔸 Phân tích thống kê mô tả
- Trung bình, độ lệch chuẩn, min – max
- Vẽ biểu đồ tròn, cột, histogram
- Dùng hàm AVERAGE, STDEV.S, COUNTIF, FREQUENCY
🔸 Tính độ tin cậy – Cronbach’s Alpha (bằng Excel)
- Cách tính ma trận phương sai – hiệp phương sai
- Tính alpha thủ công bằng công thức chuẩn
- Giới hạn và cách diễn giải
🔸 Phân tích tương quan
- Ma trận tương quan Pearson bằng =CORREL()
- Dùng Conditional Formatting để dễ nhìn
- Diễn giải và ứng dụng trong các mô hình đơn giản
🔸 Phân tích khác biệt – T-test và ANOVA
- So sánh 2 nhóm bằng =T.TEST()
- So sánh >2 nhóm bằng ANOVA (Analysis ToolPak)
- Tạo bảng báo cáo và biểu đồ hỗ trợ
🔸 Phân tích hồi quy tuyến tính đơn giản
- Dùng Data Analysis > Regression
- Diễn giải R², hệ số β, p-value
- Kiểm tra độ lệch chuẩn, sai số
🔸 Kiểm định phương sai sai số thay đổi (Heteroscedasticity) (ở mức cơ bản)
- Phân tích phần dư bằng biểu đồ phân tán
- Xác định dấu hiệu sai số không đồng nhất
4. Ứng dụng Excel để phân tích dữ liệu bảng khảo sát (Likert scale)
- Cách xử lý bảng khảo sát Likert 5 điểm
- Gộp nhóm câu hỏi thành thang đo (VD: “perception score”)
- Trình bày dữ liệu bảng tổng hợp và đồ thị đẹp mắt
5. Giới thiệu một số template báo cáo tự động bằng Excel
- Tạo Dashboard cơ bản từ dữ liệu khảo sát
- Gợi ý file mẫu để sinh viên dùng làm luận văn
MODULE 2: TRÌNH BÀY KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU (BẰNG EXCEL VÀ WORD)
1. Văn phong và ngôn ngữ học thuật trong trình bày số liệu
- Tránh liệt kê khô khan – dùng động từ phân tích (indicates, reveals…)
- Hướng dẫn viết Findings vs Discussion
- Gợi ý cụm học thuật thường dùng trong phân tích thống kê
2. Trình bày phần mở đầu và mục tiêu nghiên cứu
- Viết câu hỏi nghiên cứu liên quan đến phân tích định lượng
- Nêu lý do sử dụng dữ liệu số và Excel
3. Trình bày phần phương pháp nghiên cứu
- Mô tả thiết kế khảo sát, công cụ khảo sát Likert
- Cách mô tả quy trình phân tích dữ liệu bằng Excel
4. Trình bày phần kết quả và phân tích
- Đưa bảng kết quả từ Excel vào Word đúng chuẩn
- Trình bày biểu đồ rõ ràng (caption, ghi nguồn, đánh số)
- Cách tóm tắt số liệu mô tả, tương quan, hồi quy
5. Trình bày phần thảo luận và kết luận
- So sánh với giả thuyết/nghiên cứu trước
- Phân tích giới hạn của nghiên cứu dùng Excel
- Gợi ý hướng mở rộng sử dụng phần mềm nâng cao (SPSS, R…)
6. Tài liệu tham khảo và phụ lục
- Ghi nguồn Excel (nếu dùng file thứ cấp)
- Đưa file bảng khảo sát, dữ liệu mã hóa vào phụ lục đúng cách
7. Tổng kết và giải đáp thắc mắc cá nhân
- Xử lý câu hỏi của học viên với file thực tế
- Chia sẻ template hoàn chỉnh của khóa luận mẫu xử lý bằng Excel